Het gebruik van zonnepanelen om energie op te wekken wordt steeds populairder bij consumenten. Overal worden daken volgelegd met zonnepanelen.
De reden hiervoor is dat de overheid het financieel erg aantrekkelijk maakt. De opgewekte hoeveelheid elektriciteit mag verrekend worden met de verbruikte hoeveelheid elektriciteit. Behalve de kale energieprijs worden zo ook de energiebelastingen verrekend. Dit verrekenen wordt salderen genoemd. Door dit verrekenen kan een investering in zonnepanelen al heel snel een positief rendement opleveren.
De hoeveelheid opgewekte elektriciteit zal vaak niet gelijk zijn aan het verbruik op elk tijdstip. Omdat elektriciteit lastig kan worden opgeslagen wordt het overschot terug geleverd aan het elektriciteitsnet. Op een later tijdstip kan de elektriciteit weer worden afgenomen waarbij. Het elektriciteitsnet functioneert dan in feite als een buffer waarin elektriciteit kan worden opgeslagen.
De saldering regeling zou in eerste instantie in 2020 vervangen worden door de Terugleversubsidie. Dit is echter uitgesteld tot 1 januari 2023. Met de nieuwe regeling krijgt de overheid meer invloed op de mate waarin zelf opwekken van elektriciteit gestimuleerd wordt. Voor de consument zal de nieuwe vergoeding lager uitpakken. Maar doordat zonnepanelen steeds efficiënter en goedkoper worden zal investeren daarin nog steeds lucratief zijn.
Automatisch salderen en achteraf verrekenen
Het deel van de elektriciteit dat wordt verbruikt op het zelfde moment dat het wordt opgewekt zal niet op het elektriciteitsnet komen. De elektriciteitsmeter zal deze hoeveelheid dan ook niet meten. Omdat die hoeveelheid elektriciteit niet van het net hoeft te worden onttrokken zal deze ook niet op de elektriciteit rekening komen. Dit wordt het automatisch salderen genoemd, zowel de kale energie prijs als de energiebelasting wordt bespaard.
Het zal ook voorkomen dat er op bepaalde momenten meer elektriciteit wordt opgewekt dan verbruikt. Dit teveel aan elektriciteit zal dan worden terug geleverd aan het elektriciteitsnet. Bij een slimme meter zal deze hoeveelheid worden gemeten, een analoge meter zal terug draaien. Het terug draaien van een analoge meter is een vorm van automatisch salderen.
Het energiebedrijf moet de aan het net terug geleverde elektriciteit verrekenen met de op andere momenten uit het net opgenomen elektriciteit. De vergoeding moet tegen hetzelfde tarief als dat van de opgenomen elektriciteit. Behalve de kostprijs wordt ook de energiebelasting tegen hetzelfde tarief verrekend. Hierdoor kan een aan het net geleverde hoeveelheid elektriciteit op een later moment weer worden afgenomen zonder extra kosten.
Deze verrekening moet gedaan worden tot maximaal het verbruik of als dit minder is tot 5.000 kWh. Zodra het saldo verbruik minus opgewekte hoeveelheid negatief wordt is er geen recht op energiebelasting voor het negatieve deel. De leverancier mag voor het teveel opgewekte deel een eigen terug leververgoeding bepalen. Het is dan ook niet verstandig om te investeren in meer opwek capaciteit dan je werkelijk nodig hebt. Op het overschot zul je waarschijnlijk een negatief rendement behalen.
Energie belasting
Salderen is met name voordelig omdat ook de energie belastingen verrekend worden. Energiebelastingen maken het grootste deel van de kosten per kWh uit. Voor 2018 is dit voor de eerste 10.000 kWh 14,25 cent per kWh terwijl de kale energie prijs slechts rond de 7 cent per kWh ligt. Als compensatie voor de energiebelasting is er (onder bepaalde voorwaarden) de heffingskorting van € 373,33 (2018). Deze heffingskorting is onafhankelijk van het werkelijke verbruik, bij teruglevering zal deze korting dan ook niet lager worden.
Salderen kan alleen tot de hoogte van het eigen verbruik. Als er meer is terug geleverd dan verbruikt dan kan het meerdere niet worden gesaldeerd. Er wordt dus geen energiebelasting verrekend over de elektriciteit die meer is teruggeleverd dan verbruik. Overigens is de terug geleverde hoeveelheid energie meestal niet gelijk aan de hoeveelheid opgewekte energie; Alleen het saldo van opgewekte, minus op dat moment gebruikte energie, wordt terug geleverd aan het net. De opgewekte energie die op het zelfde moment verbruikt wordt op dezelfde aansluiting telt dus niet mee als terug geleverde energie.
Over het saldo elektriciteit dat meer is terug geleverd dan totaal verbruikt moet de energieleverancier een terug leververgoeding betalen. Deze terug leververgoeding is meestal gelijk aan de kale energie prijs maar sommige leveranciers vergoeden een lagere prijs.
Voorwaarden om te mogen salderen
Om te voorkomen dat er misbruik wordt gemaakt van het verrekenen van de energiebelasting zijn er een aantal voorwaarden aan het salderen gesteld. Zo mag alleen voor eigen verbruik worden gesaldeerd. Dit wordt afgedwongen doordat de terug geleverde elektriciteit moet worden getransporteerd via dezelfde aansluiting als waarmee energie wordt geleverd. Bij zonnepanelen houdt dit in de praktijk in dat de panelen op het eigen dak moeten liggen.
Ook moet de aansluiting een kleinverbruikers aansluiting zijn (met een aansluitwaarde tot 3x80A).
Onder bepaalde voorwaarden is het, met de postcoderoos regeling, mogelijk (deels) energiebelasting te salderen zonder dat de opwek capaciteit ook daadwerkelijk geïnstalleerd is op de zelfde locatie als waar het verbruik plaatsvind.
Rekenvoorbeelden
Uitgangspunt in de rekenvoorbeelden zijn onderstaande fictieve tarieven;
Energiebelasting: 14,25 cent per kWh
Kale energie prijs: 7 cent per kWh
Terugleververgoeding: 6 cent per kWh
NB. In de berekeningen word alleen uitgegaan van de leveringsprijs van elektriciteit en de energiebelasting daarover. De bedragen zijn inclusief BTW.
Voorbeeld 1 – Uitgangssituatie
Verbruik 3.000 kWh per jaar, geen teruglevering. De volledige 3.000 wordt tegen de kale energieprijs plus energiebelasting in rekening gebracht; 3.000 kWh x (€0,07 + €0,1425) = €637,50
Voorbeeld 2 – Meer verbruik dan opgewekt
Verbruik is 3.000 kWh per jaar, met zonnepanelen wordt 2.500 kWh opgewekt; de volledige 2.500 opgewekte energie mag worden gesaldeerd. Het verschil van 500 kWh (3.000 kWh verbruikt – 2.500 kWh teruggeleverd) wordt in rekening gebracht voor 500 kWh x (€0,07 + €0,1425) = €106,25
In deze situatie is er ten opzichte van de uitgangssituatie in voorbeeld 1 €637,50 – €106,25 = €531,25 bespaard door het gebruik van de zonnepanelen.
Voorbeeld 3 – Minder verbruik dan opgewekt
Verbruik 3.000 kWh per jaar, met zonnepanelen wordt nu 4.000 kWh opgewekt; de eerste 3.000 kWh mag worden gesaldeerd er wordt dus geen elektriciteitskosten in rekening gebracht. De resterende 1.000 kWh wordt teruggeleverd en vergoed op basis van de terugleververgoeding van 1.000 kWh x €0,06 = €60 euro. De eerste 3.000 kWh leverden dus 21,25 cent per kWh op terwijl de laatste 1.000 kWh slechts 6 cent opleveren.
Voorbeeld 4 – Meer opgewekt dan mag worden gesaldeerd
Verbruik is 6.000 kWh per jaar, met zonnepanelen wordt 7.500 kWh opgewekt. Salderen mag tot de eerste 5.000 kWh over de resterende 1.000 kWh moet het normale leveringstarief worden betaald. Over het niet gesaldeerde deel van de teruggeleverde elektriciteit, 7.500 kWh – 5.000 kWh = 2.500 kWh wordt slechts de terugleververgoeding vergoed. De energiebelasting mag verrekend worden over het volledige verbruik van 6.000 kWh en is dus €0.
Leveringskosten; 1.000 kWh x €0,07 = €70
Vergoeding voor de niet gesaldeerde teruglevering 2.500 kWh x €0,06 = €150
In rekening gebracht dus de leveringskosten minus de vergoeding voor het niet gesaldeerde deel van de teruglevering; €70- €150 = -€80
Uiteraard wordt nog de heffingskorting van de energie rekening afgetrokken mits het perceel een verblijfsfunctie heeft. Dit is een vast bedrag onafhankelijk van het verbruik.
Conclusie
Het zelf opwekken van elektriciteit is zo voordelig omdat de energiebelasting verrekend kan worden. De energiebelasting maakt ca. 2/3 van de elektriciteitsprijs uit. Zodra er meer opgewekt wordt dan gebruikt vervalt over het meerdere het voordeel van het verrekenen van de energiebelasting. Het is dan ook meestal niet verstandig meer opwek capaciteit te installeren dan zelf gebruikt zal worden.
In de toekomst zal de salderingsregeling vervangen worden door de minder voordeliger Terugleversubsidie. De hoogte van deze nieuwe subsidie hangt af van de prijs en efficiëntie ontwikkeling van o.a. zonnepanelen. De subsidie zal dan ook naar verwachting in de tijd steeds lager worden. De terug verdientijd zal daardoor langer en minder voorspelbaar worden.